Een kijkje achter de schermen

Afgelopen woensdag, 17 mei 2023, was de ‘officiële’ opening van het Groene schoolplein van de basisschool Helder Camara in Teteringen.

Voor deze opdracht heb ik 6 grote Eikenhouten schijven gebruikt uit mijn eigen bos. De schijven hebben een hele weg afgelegd, voordat ik ze kon bedrukken. En, het leek mij leuk om je mee te nemen in het hele proces!

Hoe het begon?

Vorig jaar kreeg ik de vraag of ik 6 houten borden wilden maken om hun sponsoren van het Groene schoolplein te bedanken. Alleen hadden ze geen budget meer, tot half april dit jaar.

We hebben van een gerooide Amerikaanse eik* in 2020 verschillende schijven gezaagd met een kettingzaag. Deze schijven liggen dus al ruim 3 jaar te drogen.

*Amerikaanse eik is een exoot en hoort helemaal niet in de Nederlandse bossen thuis. Het probleem is dat hij hier erg goed gedijt, een snelgroeier is en veel schaduw geeft. Alle bossen, m.u.v. een bos in de Achterhoek, zijn aangeplant. Bij het planten is er geen rekening gehouden, dat bepaalde soorten niet bij elkaar horen. De meeste bossen zijn ook van oudsher bedoelt als productiebossen en zijn ook zo aangeplant. Met een ecoloog zijn we door ons eigen bos gegaan en hebben we samen vooral gekeken welke bomen we meer ruimte willen geven.

We wilden juist ook weer meer zon op de humuslaag hebben, zodat het verteringsproces van bladeren weer op gang komt. Daarom zijn vooral de Amerikaanse eiken ertussen uit gehaald.

Van grof naar verfijnd

Om de houten schijven te kunnen bedrukken, moeten ze eerst een aantal stappen ondergaan.

1. Bast verwijderen, zodat het hout niet kan gaan rotten.

2. Alle zijden (bovenkant en onderkant) schuren om de groeven van de kettingzaag te verwijderen. En, de zijkanten om eventuele resten bast te verwijderen.

3. Na het schuren worden de houten schijven geïmpregneerd, omdat ze buiten komen te hangen. Door het te impregneren wordt het hout beschermt tegen houtrot, verwering en blauwschimmel.

Laten drogen en dan zijn de houten schijven klaar voor gebruik.

Linoleum stempels maken

Ze wilden in totaal 8 verschillende logo’s met tekst op 6 Eikenhouten schijven hebben. Eerst meet ik alle schijven op, zodat ik weet hoe groot ik de letters en logo’s kan maken. Dit werk ik vervolgens digitaal uit en kan ik alles ook spiegelen.

De ontwerpen worden geprint op papier en breng ik over op het linoleum. Dan wordt elke linoleum stempel met de hand schoon gegutst. Ik kan je zeggen, dat dit wel een secuur werkje is. Als je nl iets te enthousiast gutst, dan bestaat de kans, dat je mis snijdt en dit kan je ook niet meer even terug plakken. Weg is écht weg.

Hout bedrukken

Een eigenschap van gerecycled hout uit het bos is, is dat het niet overal even recht is. Als je met hout werkt, kan je ook geen gebruik maken van een drukpers. Ik maak daarom gebruik van een antieke boekenpers, zodat je lokaal veel druk kan genereren.

Voordat ik op het hout kan drukken, maak ik eerst een aantal proefdrukken om te bepalen waar het hout eventueel een beetje omhoog moet komen. Dat doe ik door eerst gewoon papier op het hout te leggen en daar bovenop de linoleum stempel. Zo, kan ik precies zien waar ik de schijf omhoog moet brengen.

Afwerken

Als alle houten schijven zijn bedrukt, moeten ze enkele dagen drogen. Ik maak gebruik van hoogwaardige inkt op oliebasis, zodat de tekst en afbeeldingen ook in het hout kan trekken.

Als de tekst en afbeeldingen op de houten schijven droog zijn, dan worden ze afgewerkt met 2 vernislagen. De vernislagen zijn vuil- en waterafstotend. Ze komen buiten aan de muur te hangen, daarom worden ze extra goed beschermd.

Eindresultaat

Nu hangen de 6 houten schijven aan de buitenmuur bij de basisschool Helder Camara.

Ik hoop dat ik je zo een inkijkje in de keuken heb kunnen geven? En, zoals je ziet is alles handwerk.

Mocht het je hebben geïnspireerd en zou je graag iets op maat gemaakt willen hebben? Je kan mij altijd vrijblijvend een berichtje sturen op info@sapedi.nl met jouw wensen.

Liefs,
Samantha.